Vaccine Point

รู้หรือไม่? วัคซีน HPV มีหลายชนิด ควรเลือกตัวไหนดี

คุณอาจเคยได้ยินเรื่องวัคซีน HPV มาบ้าง แต่ไม่แน่ใจว่ามันคืออะไร ป้องกันโรคอะไรได้ จำเป็นกับเราหรือไม่ และทำไมแพทย์ถึงแนะนำให้ฉีดตั้งแต่อายุยังน้อย วัคซีนนี้ไม่ได้มีแค่ชนิดเดียว แต่มีหลายรูปแบบที่ป้องกันเชื้อได้ต่างกันออกไป บางตัวครอบคลุมสายพันธุ์ที่พบบ่อย บางตัวป้องกันได้กว้างกว่าแต่ราคาสูงขึ้น
 
ความจริงคือไวรัส HPV เป็นสาเหตุสำคัญของมะเร็งปากมดลูก ซึ่งเป็นโรคที่พบได้บ่อยในผู้หญิงไทย และยังเกี่ยวข้องกับโรคอื่นที่ติดต่อผ่านการสัมผัสทางเพศ แม้ไม่มีอาการก็ตาม ซึ่งทำให้หลายคนไม่รู้ว่าตัวเองติดเชื้อแล้ว การรู้จักชนิดของวัคซีนและความแตกต่างระหว่างวัคซีน HPV 2 สายพันธุ์ วัคซีน HPV 4 สายพันธุ์และวัคซีน HPV 9 สายพันธุ์ จึงเป็นเรื่องสำคัญ
 
บทความนี้จะพาคุณทำความเข้าใจตั้งแต่พื้นฐานไปจนถึงรายละเอียดของวัคซีนแต่ละประเภท เพื่อให้ตัดสินใจได้อย่างมั่นใจและเหมาะกับตัวเองที่สุด

วัคซีน HPV คืออะไร และทำไมจึงสำคัญ

วัคซีน HPV คืออะไร? วัคซีนชนิดนี้เป็นวัคซีนที่ช่วยป้องกันการติดเชื้อไวรัส HPV (Human Papillomavirus) ซึ่งไวรัสชนิดนี้มีหลายสายพันธุ์ บางชนิดทำให้เกิดหูดที่อวัยวะเพศ ในขณะที่บางสายพันธุ์เป็นสาเหตุของมะเร็งปากมดลูก มะเร็งทวารหนัก และมะเร็งในช่องปาก
 
วัคซีนถูกออกแบบมาเพื่อกระตุ้นภูมิคุ้มกันของร่างกายให้สามารถป้องกันการติดเชื้อได้ก่อนที่เราจะสัมผัสไวรัสจริงๆ ซึ่งการฉีดวัคซีนจึงเป็นการป้องกันโรคตั้งแต่ต้นทาง ไม่ต้องรอให้เกิดอาการหรือภาวะเสี่ยงก่อน

เชื้อ HPV เกิดจากอะไร

หลายคนสงสัยว่าเชื้อ HPV เกิดจากอะไร จริงๆ แล้วไวรัสนี้สามารถแพร่ได้หลายวิธี แต่ที่พบมากที่สุดคือการสัมผัสทางเพศ ไม่ว่าจะเป็นเพศสัมพันธ์แบบปกติ หรือการสัมผัสทางปากและทวารหนัก ความน่ากลัวคือ บางคนติดเชื้อแล้วไม่มีอาการ แต่ยังสามารถแพร่ให้ผู้อื่นได้ นอกจากนี้ยังมีการติดต่อผ่านการสัมผัสผิวหนังบริเวณอวัยวะเพศ ถึงแม้ไม่ได้มีเพศสัมพันธ์เต็มรูปแบบก็ตาม ทำให้การป้องกันด้วยการใช้ถุงยางเพียงอย่างเดียว ไม่สามารถป้องกันได้ 100%

HPV มีกี่สายพันธุ์ และสายพันธุ์ไหนอันตราย

คำถามยอดฮิตอีกข้อคือ HPV มีกี่สายพันธุ์ ปัจจุบันพบมากกว่า 100 สายพันธุ์ แต่มีเพียงบางสายพันธุ์เท่านั้นที่ทำให้เกิดปัญหาสุขภาพรุนแรง เช่น
 
  • สายพันธุ์ 16 และ 18: สาเหตุหลักของมะเร็งปากมดลูกกว่า 70%
  • สายพันธุ์ 6 และ 11: มักทำให้เกิดหูดที่อวัยวะเพศ แต่ไม่ใช่มะเร็ง
  • สายพันธุ์อื่นๆ บางชนิดก็เกี่ยวข้องกับมะเร็งในช่องปาก คอหอย และทวารหนัก

เมื่อถามว่าเชื้อ HPV อันตรายไหม? คำตอบคือ “ใช่” โดยเฉพาะหากติดเชื้อสายพันธุ์ก่อมะเร็งและไม่ได้รับการตรวจหรือรักษาอย่างเหมาะสม

วัคซีน HPV มีกี่ชนิด และแตกต่างกันอย่างไร

ปัจจุบันมีวัคซีน HPV อยู่ 3 ชนิดหลักๆ คือ วัคซีน 2 สายพันธุ์, วัคซีน 4 สายพันธุ์ และวัคซีน 9 สายพันธุ์ ซึ่งแตกต่างกันที่จำนวนสายพันธุ์ไวรัสที่สามารถป้องกันได้และความครอบคลุมของโรค

  • วัคซีน HPV 2 สายพันธุ์: ป้องกันสายพันธุ์ 16 และ 18 ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของมะเร็งปากมดลูกกว่า 70% เหมาะสำหรับการป้องกันเฉพาะโรคมะเร็งปากมดลูกโดยตรง
  • วัคซีน HPV 4 สายพันธุ์: ครอบคลุมสายพันธุ์ 6, 11, 16 และ 18 ช่วยป้องกันได้ทั้งมะเร็งปากมดลูกส่วนใหญ่และหูดที่อวัยวะเพศ ราคาเข้าถึงง่าย เหมาะกับผู้ที่ต้องการป้องกันโรคหลักๆ
  • วัคซีน HPV 9 สายพันธุ์: ครอบคลุมกว้างที่สุด โดยนอกจากสายพันธุ์ข้างต้นแล้วยังเพิ่มสายพันธุ์ 31, 33, 45, 52 และ 58 จึงช่วยลดความเสี่ยงมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งอื่นๆ ได้มากกว่า แม้ราคาจะสูงกว่า แต่ถือว่าคุ้มค่าหากต้องการป้องกันระยะยาวอย่างรอบด้าน

ดังนั้น หากมองเรื่องความครอบคลุมวัคซีน HPV 9 สายพันธุ์เป็นทางเลือกที่ดีที่สุด แต่หากต้องการป้องกันหลักๆ วัคซีน 2 หรือ 4 สายพันธุ์ก็ยังมีประสิทธิภาพสูงและเป็นตัวเลือกที่คุ้มค่า

ใครควรฉีดวัคซีน HPV

หลายคนคิดว่าวัคซีนนี้เหมาะเฉพาะผู้หญิง แต่ความจริงแล้วผู้ชายก็ควรฉีดเช่นกัน เพราะสามารถติดเชื้อและแพร่เชื้อได้ อีกทั้งยังมีความเสี่ยงต่อโรคจาก HPV เช่น มะเร็งคอหอย มะเร็งทวารหนัก หรือหูดที่อวัยวะเพศ การฉีดวัคซีนจึงช่วยป้องกันสุขภาพทั้งของตนเองและคู่ครองได้ในระยะยาว

กลุ่มที่แนะนำให้ฉีด ได้แก่

  • เด็กหญิงและเด็กชายอายุ 9 – 14 ปี
  • ผู้หญิงและผู้ชายที่อายุต่ำกว่า 26 ปี
  • ผู้ที่ยังไม่เคยได้รับวัคซีนหรือฉีดไม่ครบโดส

วัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูกกับความเข้าใจผิดที่พบบ่อย

วัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก หลายครั้งถูกเข้าใจผิดว่าเป็นเพียงการป้องกันสำหรับผู้หญิงที่แต่งงานแล้ว หรือมีเพศสัมพันธ์แล้วเท่านั้น ความจริงคือ ควรฉีดก่อนมีเพศสัมพันธ์ครั้งแรก ทั้งในผู้หญิงและผู้ชาย เพื่อป้องกันการติดเชื้อได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ

อีกความเชื่อที่ผิดคือ การฉีดวัคซีนแล้วไม่ต้องตรวจมะเร็งปากมดลูกอีก ซึ่งไม่เป็นความจริง เพราะวัคซีนไม่สามารถป้องกันได้ครบทุกสายพันธุ์ การตรวจคัดกรองอย่างสม่ำเสมอจึงยังจำเป็น

ขั้นตอนและจำนวนเข็มที่ต้องฉีด

การฉีดวัคซีนจะขึ้นอยู่กับอายุของผู้รับ

  • อายุ 9 – 14 ปี: ฉีด 2 เข็ม ห่างกัน 6 – 12 เดือน
  • อายุ 15 ปีขึ้นไป: ฉีด 3 เข็ม ในเดือนที่ 0, 2 และ 6

การฉีดให้ครบตามกำหนดจะช่วยให้ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกันได้สูงสุด และป้องกันโรคได้นานหลายปี

ผลข้างเคียงของวัคซีน

ผลข้างเคียงของวัคซีน HPV มักเป็นอาการเล็กน้อย เช่น ปวด บวม แดงบริเวณที่ฉีด มีไข้ต่ำๆ หรืออ่อนเพลียชั่วคราว อาการเหล่านี้หายได้เองในไม่กี่วัน และถือว่ามีความปลอดภัยสูงเมื่อเทียบกับประโยชน์ในการป้องกันโรค

เลือกวัคซีนแบบไหนดี

การเลือกว่าจะฉีดวัคซีนมะเร็งปากมดลูก แบบไหนขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น อายุ งบประมาณ ความเสี่ยง และคำแนะนำของแพทย์ หากต้องการป้องกันได้กว้างที่สุดและไม่มีข้อจำกัดด้านงบ วัคซีน 9 สายพันธุ์อาจเป็นตัวเลือกที่เหมาะ แต่ถ้าต้องการป้องกันหลักๆ และราคาย่อมเยา วัคซีน 4 สายพันธุ์ก็เพียงพอ

วัคซีน HPV ถือเป็นการลงทุนเพื่อสุขภาพในระยะยาว ไม่ว่าจะเลือกวัคซีน 4 หรือ 9 สายพันธุ์ ก็ช่วยลดความเสี่ยงจากโรคร้ายแรงได้อย่างมาก การรู้ข้อมูลพื้นฐานว่า วัคซีน HPV คืออะไร, เชื้อ HPV เกิดจากอะไร, HPV มีกี่สายพันธุ์, และการเปรียบเทียบวัคซีน HPV 4 สายพันธุ์กับ 9 สายพันธุ์ จะช่วยให้ตัดสินใจได้อย่างถูกต้อง และที่สำคัญควรฉีดให้ครบตามกำหนด พร้อมตรวจสุขภาพเป็นประจำ เพื่อป้องกันและดูแลตัวเองให้ปลอดภัยจากโรคที่ป้องกันได้

หากคุณกำลังมองหาสถานที่ฉีดวัคซีนที่ได้มาตรฐาน มีทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ให้คำแนะนำอย่างละเอียด และราคาเข้าถึงง่าย Vaccine Point Clinic คือหนึ่งในตัวเลือกที่ตอบโจทย์ ที่นี่มีบริการวัคซีน HPV ทั้งแบบ 4 และ 9 สายพันธุ์ ใช้วัคซีนที่ผ่านการรับรองจาก อย. มีขั้นตอนการให้บริการที่ชัดเจน และใส่ใจในความสะดวกของผู้มารับบริการ ไม่ว่าจะเป็นเด็ก วัยรุ่น วัยทำงาน หรือผู้ใหญ่ คุณสามารถเช็กราคาวัคซีน HPV ได้ที่นี่ เพราะการป้องกันเริ่มต้นได้ตั้งแต่วันนี้ การเลือกฉีดวัคซีนกับคลินิกที่เชื่อถือได้อย่าง Vaccine Point Clinic จึงเป็นการลงทุนเพื่อสุขภาพในระยะยาว ที่ให้ทั้งความอุ่นใจและความมั่นใจในคุณภาพของการดูแล สอบถามเพิ่มเติม

แชร์ไปที่ :